Forza idraulica: Augment dalla valurisaziun entras scadenzas da concessiun
9. February 2022 – La fracziun dall’Allianza dil Center Grischun ha avon cuort discussiunau la sessiun dil fevrer en preschientscha dils treis cussegliers guvernativs Marcus Caduff, Dr. Mario Cavigelli e Dr. Jon Domenic Parolini. La fracziun ha inaga dapli suttastrihau l’impurtonza dalla forza idraulica ed ha aschia articulau la segirtad da provediment per la societad e l’economia.
La forza idraulica ha ina gronda impurtonza el Grischun. Ella contribuescha per gronda part al manteniment da tenutas fundamentalas da viver el Grischun ed aschia all’autodeterminaziun dalla populaziun. La fracziun ei unida che la valurisaziun seigi utila per las Grischunas ed ils Grischuns resp. che tala duei restar el cantun. Ella sustegn la strategia davart la forza idraulica ch’ei vegnida proponida dalla regenza. Leutras duei la forza idraulica vegnida francada aunc pli fetg el cantun. Plinavon duein il cantun sco era las vischnauncas da concessiun profitar a liunga vesta dalla resursa custeivla. «Aschia dat il cantun Grischun in’empermischun allas generaziuns vegnentas che la valurisaziun resta aunc pli fetg enteifer nies cantun», affirmescha Martin Bettinaglio, co-president dalla fracziun.
Forza idraulica augmenta la segirtad da provediment per la societad e l’economia
La strategia davart la forza idraulica augmenta la segirtad da provediment per la societad e l’economia Grischuna, metta denton las vischnauncas da concessiun avon novas sfidas. La fracziun dil center pretenda perquei ch’il cantun sustegn las vischnauncas cun savida ed era en las negoziaziuns. Las vischnauncas duein en mintga cass mantener la suveranitad da decider e plinavon slargar la reit da contacts in sut l’auter.
Per la societad da menaschi ed administraziun duein – sco la regenza prevesa – en emprema lingia interpresas privatas cun stretga relaziun tiel Grischun vegnir tratgas neutier e rinforzadas. Ei astga buc esser l’idea d’ereger atgnas societads che concurrenzeschan l’economia privata. Alternativ duei la regenza sustener la domiciliaziun da novas interpresas sche la savida corrispundenta ei buc avon maun el cantun.
Per ils quitaus dall’agricultura
L’Allianza dil Center fa quitaus per las consequenzas dalla presenza d’animals da rapina gronds. L’augmentaziun stedia dil diember da tals animals, oravontut dils lufs, influenzescha la cultivaziun dall’agricultura e dall’economia alpestra. «Fuormas da cultivaziun ch’ein secumprovadas duront decennis ein periclitadas ni mo pusseivlas cun gronds impundiments persunals e finanzials», ei Reto Crameri, co-president dalla fracziun, perschuadius. La grevezia psichica e fisica dallas famiglias da purs e dil persunal dallas alps crescha.
La fracziun dil center pretenda per quei motiv cull’incumbensa da fracziun in questiunari concernent igl animal da rapina grond tier tut ils menaschis purils el cantun e tier tuts ils menaschis d’alpegiada. Ei duei vegnir eruiu schebein e co la populaziun creschenta dils lufs effectuescha ils menaschis. Concret less la fracziun dil center saver schebein pastiras ni l’alpegiada da certas categorias d’animals ein vegnidas cedidas, co ei stat culla grevezia psichica e fisica dallas puras e dils purs sco era dallas pasturas e dils pasturs, e la finala era sch’igl ei vegniu investau ella protecziun da muntaneras. La fracziun beneventa la posiziun dalla regenza. Ella suonda alla fracziun dil center e vegn a documentar la situaziun tiels menaschis purils e d’alpegiada cun agid d’in questiunari. Aschia duein ils quitaus dall’agricultura e dall’economia alpestra grischuna vegnir mussai si.
